Digitaal Voorlezen

Over ‘digitaal voorlezen’ is er al veel geschreven. De ene verbant klassieke voorleesboeken liefst naar oma’s of opa’s boekenkast, de ander houdt angstvallig vast aan de papieren voorleeservaring. Specialisten spreken over het teloorgaan van de voorleescultuur, maar innovatiecellen promoten digitale leeservaringen met zo veel mogelijk toeters en bellen. LINC zet volop in op het verkennen van de digitale voorlees ervaring en deelt graag onze eerste bevindingen met jullie:

• Digitaal voorlezen: Wat is wat? 

Digitaal voorlezen komt in een hele boel soorten en maten. Wij lichten drie grote categorieën voor jullie uit:

1. Digitale, statische/platte prentenboeken.   Met platte, digitale prentenboeken, kom je het dichtste in de buurt van de papieren voorleeservaring. Vaak gaat het over bestaande prentenboeken die je, alsof ze ingescand zouden zijn, digitaal kan lezen. Deze boeken doen wat een prentenboek moet doen. Een verhaal brengen, zonder extraa’tjes, maar met veel aandacht voor kunstige prenten en mooie verhalen.

2. Digitale, dynamische/verrijkte prentenboeken.  Met verrijkte digitale prentenboeken, wordt er al een stapje verder gegaan. Men maakt gebruik van een aantal digitale extra’s, om het verhaal op te leuken. Je kan vaak een vertelstem aanzetten, vindt geanimeerde prenten, kan in beperkte mate in interactie gaan met de hoofdpersonages van je verhaal (spelletjes, liedjes.. ), maar ondanks alle extra’s staat het verhaal nog steeds centraal.

3.  Voorlees-apps.    Met voorlees-apps verken je vaak alle mogelijkheden die een tablet te bieden heeft, opgehangen aan één prentenboek of meerdere verhalen. Je kan een verhaal zelf lezen of laten voorlezen, soms kan je zelfs je stem opnemen om het verhaal in te spreken en later opnieuw te beluisteren. Vaak zijn de prenten in dit soort verhalen geanimeerd, vind je liedjes en stemmetjes en is er een uitgebreid aanbod aan puzzels en spelletjes, om na het voorlezen aan na-verwerking te doen.

• Digitaal voorlezen, voer voor slimmeriken? 

Uit een heel aantal onderzoeken blijkt dat de leuke en waardevolle elementen van klassieke voorleeservaringen veelal gelijk loopt met de digitale voorleesbeleving: een voorlees-moment wordt vooral waardevol als je met je publiek(je) in interactie gaat over het verhaal, de personages en gebeurtenissen.Vaak bieden digitale boeken daar zelfs wat extra mogelijkheden voor, met hun liedjes, bewegende plaatjes en extraatjes.

Tegelijkertijd ligt daar ook de valkuil van digitaal voorlezen: verschuift de focus van je interactie over de inhoud van het verhaal (‘Zie jij waar vos zich verstopt heeft? Klik maar, oh, daar is hij!’) naar discussies over het medium (‘Blijf nu toch eens met je vingers van die iPad’). Daar gaat het dan helemaal fout, want zodra de aandacht afgeleid is van het verhaal zelf en verschuift naar alle toeters en bellen er rond, verlies je een waardevol stuk van je voorlees-ervaring.

• Leuke weetjes! 

Kinderen pikken vaak net dat extra’tje mee uit digitaal voorlezen, als het gaat over het bijleren van woordenschat. Ingewikkelde woorden worden in goede digitale prentenboeken ondersteund door een animatie. Zo wordt er bijvoorbeeld ingezoomd op de uier van de koe als het verhaal gaat over ‘boer die de koe aan het melken is’. Op die manier vergroot ze volgens een aantal recente onderzoeken de actieve woordenschat van kinderen sneller dan wanneer ze hetzelfde boek en dezelfde woorden op een statische manier voorgelezen kregen. n goede klassieke voorlezer kan hier natuurlijk evengoed mee aan de slag.

Wat wij ook erg mooi vonden, is dat alle onderzoeken het eens zijn over het digitaal voorlezen zijn waarde zeker heeft als laagdrempelige instapmethode voor voorlezen. Kinderen zonder voorleescultuur namen meer kennis en nieuwe woordenschat mee uit een digitaal voorleesmoment dan uit een klassiek. Het is de ideale manier om te leren genieten van voorlees-verhalen.

• Zelf aan de slag? Waar vind ik: 

1. Digitale (statische) prentenboeken: Je kan deze verhalen afspelen op je tablet (Android, IOS en Windows), op je E-reader en op je computer. Je vindt de mooiste verhalen in de Play Store in de categorie boeken, de iBookstore voor IOS en gewoon op Google/Pinterest/… op je computer.

2. Digitale (dynamische) prentenboeken: Deze zijn vooral geschikt om af te spelen op je tablet. Je vindt weer de mooiste verhalen in de Play Store in de categorie boeken, en in de iBookstore voor IOS.

3. Voorlees-apps: Voor voorlees-apps kan je terecht in de App Store (IOS) en in de Play Store (Android). Je speelt ze uitsluitend af op een tablet of smartphone. Voor Windows zijn er ook te verkrijgen, maar dit is erg beperkt.

Vanuit LINC promoten we digitaal voorlezen vooral als een fijne afwisseling tussendoor. Er zijn zo veel nieuwe mogelijkheden om het klassiek voorlezen af te wisselen of te verrijken met digitale extra’s, ook voor de bib is het een uitdaging die de moeite zeker waard is!

Zin om hier mee aan de slag te gaan? Hou op deze blog en in je eigen app-winkel zeker de ‘uitgelichte’ voorlees-apps en boeken in het oog. Het is onmogelijk werkje om op deze blog steeds de laatste nieuwe leuke apps te brengen, maar sites als Eduapp en Mijn Kind Online hebben een geweldig leuk aanbod aan kwalitatieve apps voor ons/jullie opgelijst! Twijfel ook zeker niet om ons hierover te contacteren als je nog vragen zou hebben!